Çoğu insan hayatında en az bir kez şiddetli bel ağrısı çeker. Evde yapabileceğiniz basit öneriler ile genellikle birkaç hafta içinde bel ağrısı iyileşir.
Bel ağrısının tedavisinde ameliyat nadiren gerekir.
Ayrıca toplumumuzda bel bölgesi tarif edilirken hatalı bir şekilde sıklıkla “sırt” kelimesi kullanılmaktadır.
Bel Ağrısı Belirtileri
Bel ağrısının bulgu ve belirtileri şunlar olabilir:
-Kas ağrısı
-Batıcı, yanıcı veya kesici ağrı (bıçak saplanması hissi)
-Bacağa yayılan ağrı
-Eğilme, ağırlık kaldırma, ayakta durma veya yürüme ile kötüleşen ağrı
-İstirahatle iyileşen ağrı
Ne zaman acil müracaat edilmeli
Çoğu bel ağrısı, genellikle birkaç hafta içinde ev önerileri ile kademeli bir şekilde iyileşir. Eğer ağrınızda bu süre içinde bir iyileşme olmazsa doktorunuza danışın. Nadir durumlarda, bel ağrısı ciddi bir tıbbi sorunun bulgusu olabilir.
Acil müracaat gerektiren bel ağrıları ile birlikten görülen durumlar:
-Yeni oluşan bağırsak veya mesane sorunları
-Ateşin eşlik etmesi
-Düşme sonrası bel yaralanmaları
Ne zaman doktora görünmeli
-Şiddetliyse ve dinlenme ile düzelmiyorsa
-Ağrı özellikle diz altına yayılıyorsa
-Bacak kaslarında zayıflık, uyuşma veya karıncalanmaya neden oluyorsa
-Açıklanamayan kilo kaybı eşlik ederse
-Ayrıca 50 yaşından sonra ilk kez bel ağrınız olursa, ya da öykünüzde kanser, osteoporoz (kemik erimesi), steroid kullanımı, aşırı ilaç veya aşırı alkol kullanımı varsa doktorunuza danışın.
Bel ağrısı nedenleri
Aniden ortaya çıkan ve altı haftadan fazla sürmeyen (akut) bel ağrıları çoğu zaman iyileşir. Bel ağrısı nadiren üç aydan fazla sürer (kronik). Bazı bel ağrılarında laboratuvar testi veya görüntüleme yöntemlerine başvurmak gerekebilir.
Sıklıkla bel ağrısına yol açan rahatsızlıklar:
-Kas veya bağ yaralanmaları
-Fıtıklaşmış diskler
-Artrit
-İskelet düzensizlikleri (bel düzleşmesi, skolyoz)
-Osteoporoz (kemik erimesi)
Risk faktörleri
Çocuklar dahil herkeste bel ağrısı görülebilir. Bel ağrısını tetikleyen faktörler:
-Yaş (30-40 yaşından itibaren daha yaygındır)
-Egzersiz yapmamak
-Fazla kilo
-Hastalıklar; Bazı artrit ve kanser türleri bel ağrısına yol açabilir.
-Yanlış ağırlık kaldırmak.
-Psikolojik durum.
-Sigara içmek. Sigara kan akışını azaltarak bel omurgasındaki disklerin yeterli besin alımına engel olabilir. Ayrıca sigara içmek iyileşmeyi de yavaşlatır.
Bel Ağrısından Korunmanın Yolları
Belinizi sağlıklı ve güçlü tutmak için:
-Egzersiz yapmak; Düşük şiddetli aerobik aktiviteler (belinizi zorlamayan ve sarsmayan) bel kaslarının güçlenmesi ve dayanıklılığının (endurans) artırmasını sağlar. Yürüyüş ve yüzme yapılabilir (egzersiz eğer ağrıyı tetikliyorsa yapılmamalıdır). Hangi aktiviteleri deneyebileceğiniz konusunda doktorunuza ve fizyoterapistinize danışın.
-Kas gücü ve esnekliğinizi artırın. Core kaslarını güçlendiren karın ve bel egzersizleri ile bu kaslar doğal bir korse gibi bel omurgasını korumaya yardımcı olur. Kalça ve uyluk (üst bacak) esnekliğiniz, bel omurganızı koruyacak şekilde pelvis kemiklerinizi hizalar. Doktorunuz veya fizyoterapistiniz hangi egzersizlerin sizin için uygun olduğunu söyleyebilir.
-Sağlıklı kilonuzu koruyun. Aşırı kilolu olmak kaslarınızı gerginleşmesine yol açabilir.
-Sigarayı bırakın. Bırakma yolları hakkında doktorunuzla konuşun.
-Belinizi büken veya zorlayan hareketlerden kaçının.
-Uzun süre ayakta durmanız gerekiyorsa, yükün bir kısmını belinizden almak için bir ayağı alçak bir yükselti üzerine yerleştirin. Ayakları değiştirin. İyi bir postür bel kaslarındaki stresi azaltabilir.
-Bel destekli, kolçaklı ve döner tekerlekli bir koltuk seçin. Bel boşluğunuza bir yastık veya rulo havlu koymak normal bel kavisinizi korumaya yardımcı olur. Otururken diz ve kalçalarınızın 90 derece olmasına özen gösterin. En az yarım saatte bir ayağa kalkın.
-Mümkünse ağır kaldırmaktan kaçının, ancak ağır bir şey kaldırmanız gerekiyorsa, bacaklarınızı kullanın. Belinizi bükmeden düz tutun ve sadece dizlerden bükün. Yükü vücudunuza yakın tutun.
Peki evde sıkça yaptığınız hataların önüne geçerek olası bel ağrılarınızı nasıl önleyebilirsiniz?
Ek sık rastlananlardan biri ev temizliği yaparken belimizi sakatlamak:
Mutfakta bulaşık makinesini boşaltırken bile belimizi sakatlayabiliriz. Ama tabii bu önerileri dinlersek engelleyebiliriz:
Televizyon keyfiniz bel ağrısı ile sonuçlanmasın. İşte otururken belinize dikkat etmeniz gereken noktalar:
Yine bilgisayar başındayken de önlemlerinizi almayı unutmayın:
Herkese Ağrısız Hayat dilerim.
Uzman Fizyoterapist ve Kayropraktik Uzmanı Mehmet Toprak kimdir?
İstanbul Bilim Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümünden mezun olduktan sonra Bahçeşehir Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümünden Yüksek Lisansını tamamlamıştır. Şu an aynı üniversitede öğretim görevlisi olarak da çalışmaktadır. Boyun kaynaklı baş ağrıları üzerine doktora çalışmalarına devam etmektedir. Kayropraktik biliminin ülkemizde akademik düzeyde eğitiminin başlatılmasının öncülerinden olmuştur. Ayrıca @kayropraktik kullanıcı adı ile yüzbinlerce insanın omurga sağlığı hakkında farkındalığını arttıracak sosyal medya içerikleri de üretmektedir. Özel bir hastanede Fizyoterapi ve Kayropraktik kliniğinin kurucusu olarak halen görev almaktadır. Bilimsel dergilerde akademik çalışmaları yayınlanmaktadır.
