1. Koronavirüs’e yakalanmak gribe yakalanmaktan daha zor
Bunu şöyle açıklayalım: Bilim insanları bir virüsün yayılma istatistiğini araştırırken “temel üreme sayısı” adında bir veriyi dikkate alırlar. R0 adı verilen bu veriye KOVID-19 hastalığına sebep olan SARS-CoV-2 virüsü için bakarsak 2.2 değerine ulaşıyoruz. Bu, enfekte olan bir insanın ortalama 2.2 kişiyi enfekte edebileceğini söylüyor. Klasik grip için ise bu rakam yalnızca 1.3 olarak biliniyor.
2. Maskenin önemi
Standart ameliyat maskeleri maalesef sizleri SARS-CoV-2’den koruyamaz. Çünkü böyle bir görev için dizayn edilmediler. Fakat yine de, bu maskeler hali hazırda enfekte olan insanların virüsü yaymalarının önüne geçmek için kullanılabilir. Eğer öksürük ve hapşurma gibi belirtiler görüyorsanız, bir ameliyat maskesi ile hastalığın yayılmasını engelleyebilirsiniz. Ayrıca hastalığın yayılmasını önlemek ve korunma amaçlı, Türkiye'de 3 Nisan'dan itibaren market ve toplu taşıma gibi alanlarda maske takma zorunluluğu getirilmiştir ardından bu kural tüm açık hava alanlarına da uygulanmıştır. Maskesiz dışarı çıkmayın!
3. Koronavirüs, klasik soğuk algınlığı virüsünün mutasyona uğramış hali
Hayır, değil. Koronavirüs içerisinde birçok hastalığı bulunduran büyük bir aile gibi. SARS-CoV-2, ailedeki diğer virüsler ile benzer özellikler taşıyor. Ailedeki bütün virüslerin dikenli bir görüntüsü var ve bulaşan kişiyi enfekte eden diken proteinleri kullanıyor. Fakat ailedeki diğer bütün virüsler sadece insanlara bulaşırken, SARS-CoV-2, yarasaları enfekte eden virüsler ile yüzde 90 oranında bir benzerlik taşıyor. Bu da hastalığın yarasalardan bulaştığına dair bir dedikoduyu ortaya çıkartmıştı.
4. Virüs muhtemelen bir laboratuvarda üretildi
Şu anda koronavirüsün bir laboratuvarda üretildiğine dair hiçbir kanıt yok. SARS-CoV-2 geçmişte ortaya çıkan iki önemli salgınla benzer özellikler taşıyor: SARS-CoV ve MERS-CoV, ve bu üç virüste yarasalarda ortaya çıkmış gibi gözüküyor. Sonuç olarak, SARS-CoV-2’de hayvanlardan insanlara geçen bir başka hastalık.
5. KOVID-19 hastalığına yakalanmak ölmek demek
Bu doğru değil. Şubat ayında yayınlanan bir araştırmaya göre, hastalığa yakalanan insanların yüzde 81’i hastalığın daha hafif bir halini geçiriyor. Bu insanların yüzde 13’ü daha ciddi belirtiler gösterirken nefes darlığı ve oksijen takviyesi ihtiyacı gibi durumlar ortaya çıkartıyor. Yüzde 4.7 ise oldukça kritik. Bu dilimde bulunan insanlar organ yetmezliği ve septik şok gibi durumlarla karşı karşıya geldiler. Veri geneli incelendiğinde hastalığa yakalanan insanların yüzde 2.3’ünün ölümle sonuçlandığını görüyoruz.
6. Evcil hayvanlar virüsü yayabilirler
Bırakalım hastalığı yaymayı, evcil hayvanlarımızın koronavirüs ile enfekte olduğuna dair bile herhangi bir kanıt bulunmamakta. Fakat uzmanlar yine de temkinli olmak adına evcil hayvanlarımızla temasa geçtikten sonra elleri iyi bir şekilde yıkamayı öneriyor.
7. Çocuklar koronavirüse yakalanmaz
Çocuklar kesinlikle KOVID-19’a yakalanabilirler. Fakat bazı istatistikler yetişkinlerin bu hastalığa yakalanma oranının daha yüksek olduğunu söylüyor. 26 Şubat’a kadar İtalya’da tespit edilen 400 vakanın 5 tanesinin 4-19 yaş aralığındaki çocuklar olduğu biliniyor.
8. Koronavirüs size bulaştıysa bunu anlarsınız
Hayır, anlamayabilirsiniz. KOVID-19 geniş bir belirti yelpazesine sahip ve bunların birçoğu daha hafif soğuk algınlığı hastalıkları ile karıştırılabilir. Yaygın belirtiler arasında ateş, öksürük ve nefes alma zorluğu bulunurken, daha nadir belirtilerde baş dönmesi, mide bulantısı, kusma ve burun akıntısı görülebiliyor. Bazı ciddi vakalarda ise belirtilerin zatürreye kadar ilerlediği görülmektedir.
9. Çin’den gelen bir kargo paketi virüsü taşıyabilir
Dünya Sağlık Örgütü’nün yaptığı açıklamaya göre Çin’den paket veya mektup almak herhangi bir risk taşımıyor. MERS-CoV ve SARS-CoV’dan edinilen bilgi bu virüs ile de karşılaştırıldığında, virüsün normal yüzeylerde yaşama şansının çok düşük olduğu biliniyor.
10. Çin restoranlarında yemek yiyerek virüsü kapabilirsiniz
Hayır, bu kesinlikle doğru değil. Aynı mantıkla hareket edersek şuanda İtalyan, Kore, Japon ve hatta İran mutfaklarından bile uzak durmanız gerekirdi.
